Orta Çağ İllüstrasyonları: Yaşama Dair

Dilimize Fransızcadan geçen illüstrasyon kelimesi, resimlerle süsleme, bir kitap içindeki yazıyı açıklayan veya süsleyen resim gibi anlamları karşılamaktadır. Günümüz illüstratörlerinin sentetik boyalarla icra ettiği bu sanat, Orta Çağ’ın Kan ve Aşk Kokan Büyüleyici Havası‘nda binbir zorlukla üretilen bitki ve hayvan menşeili maddeler kullanılarak icra edilmekteydi. Şimdi arzu ederseniz gelin ve yaşama dair birbirinden ilginç anları konu alan Orta Çağ illüstrasyonlarına beraber göz atalım…

Makarna Yapım İllüstrasyonu

Çiftlerin birçok konuda müşterek hareket ettiği günümüzden biraz farklıydı Orta Çağ; mutfak işleri onlardan soruluyordu. Belli ki bu iki kadın uzun uğraş gerektiren yemeklerden sıkıldı ve “makarna yapalım bari, en azından yorgunken tencereye atar, çabucak kaynatırız” deyip sıvadı kolları. Karşınızda İslamın altın çağında Bağdat‘ta yaşamış, ilmi tartışmaları ile bilinen Nasturi Hristiyan hekim İbn Butlan‘a (d.?,Bağdat – ö:1066, Antakya) ait Takvim es-sıhha (Tacuinum Sanitatis) adındaki sağlık üzerine yazılmış el kitabının, 14.yy sonlarında Avrupalılarca yayımlanan bol illüstrasyonlu çevirisinden bir makarna yapım illüstrasyonu.

Kılıç Bileme Sahnesi

Belli ki savaşmaktan kılıcı köreldi…İngilizlerin bilindik el yazması eserlerinden olan Alexander’ın Romansı (1338-1344)’nda yer alan bu illüstrasyonda, bir kılıç bileme sahnesi görmekteyiz.

Crecy Savaşı

Zamanında Fransız ve İngilizler arasında yaşanan büyük savaşlar İngilizlerin canına tak etmiş olsa gerek ki; 1960‘larda çıkan Hippi Akımı‘nın en önemli isimleri, The Who, Jefferson Airplane, Beatles, ve daha nicesi aşk temalı müzikleriyle gezegeni inletti.

Sevişmek yerine savaşmanın tercih edildiği zamanları betimleyen Fransız yazar ve saray tarihçisi Jean Froissart‘ın (d.1 Ocak 1337, Valensiya – ö.1 Ocak, Chimay 1405) “Froissart’ın Kronikleri” adlı el yazması eserindeki bu illüstrasyonda, Crécy Savaşı’nın en kanlı sahnelerinden birini görmekteyiz. Not düşmekte yarar var: Yüzyıl Savaşları (1337-1453)’nın bir bölümü olan bu savaşta İngilizler Fransızlar‘a karşı üstünlük sağlayarak, Fransa‘nın kuzeyinde, Dover Boğazı kıyısında bulunan Calais‘i 1346 yılında ele geçirmiştir.

İnsan Olduğunu Hatırla

Burnu Kaf Dağı’nı aşan biriydi Düşes Dionora da..

Aziz Jean Turnuvada Boy Gösterirken

*Aziz Jean Romansı, Antoine de la Sale, 1470*

Ve Orta Çağ mızrak savaşı turnuvasından bir illüstrasyon…Aziz Jean, Jean de Saintré (1320-1368) turnuvada bir İspanyol şövalyesi ile mızrak savaşı yaparken. Kaynak: Antoine de la Sale imzası taşıyan “Aziz Jean Romansı” (1470).

Penis Ağacı

Orta Çağ’ın radikal feministleri…

Orta Çağ’ın edepsiz illüstrasyonlarına örnek: Ağaçtan penis toplayan rahibeler. Roman de la Rose (Romance of the Rose) adlı el yazması esere ait olan illüstrasyonlar, insanı ister istemez yazarın hayal dünyasını anlamlandırma çabasına itiyor…

Narsistlik Başa Bela

Rusların, “Büyük İskender, Tanrının Gönderdiği Kurtarıcı” gibi lakaplar taktığı bir knezdir Svyatoslav Igorevič. Kazandığı zaferler öylesine sarhoş etmiştir ki; kendini yenilmez bir savaşçı olarak görmeye başlar zamanla ve gözlerini çoğrafyadaki büyük lokmaya, yani Türklere diker. Tek amacı Peçenekleri haritadan tamamiyle silmektir; ancak ordusuyla beraber Kiev‘e dönerken Peçenekler tarafından ani bir baskına uğratılır ve can havliyle kaçtığı kayalık bölgede (Dinyester Nehri yakınları) yakalanarak öldürülür.

Peçeneklerin Svyatoslav Igorevicin Skythlerine Akını, Yannis Skilitzes — **Bizanslı Saray Memuru** ve **Tarihçi** **Yannis Skilitzes** (**İoannis Skilicis**)’e ait bir **illüstrasyon**: **Peçenekler**in, **Svyatoslav Igorevič** (**d. 942 – ö. Mart 972**)’e ait “**skyth**lere” yaptığı akın

Orta Çağ’ın Personel Taşıma Araçları

Nereden nereye… Alman Askeri Mühendis Konrad Kyeser (28 Ağustos 1366 – 1405) tarafından yazılan, askeri teknolojinin çeşitli illüstrasyonlarla anlatıldığı Bellifortis adlı el yazması eserden bir savaş vagonu illüstrasyonu.