Carcassonne Kalesi
Günümüzde Fransa’nın Languedoc-Roussillon Bölgesi‘ne bağlı Aude département şehrine dahil olan Carcassonne, Atlantik Okyanusu ve Akdeniz arasında konumlanması sebebiyle daima stratejik öneme sahip olmuş bir kale şehridir.
Jeopolitik açıdan kilit özelliği Romalılar, Vizigotlar, Sarazenler ve Frankları cezbetmiş, nice kuşatmaya kapı aralamıştır.
“Ville haute” (yukarı şehir) ile Aude Nehri karşısındaki “ville basse” (aşağı şehir)’den ibaret olan yerleşimin M.Ö 6.yy‘da Keltler tarafından inşa edildiği düşünülmekte, ancak birçok yapı 11.yy‘a tarihlenmektedir.
Tarih boyunca kanın kızıllığıyla yıkanan Carcassonne, en parlak dönemini ise Katharlarla yaşar; bu parlak günlerin kara bulutları da beraberinde sürükleyeceğinden habersizce…
Karanlık Günler Yaklaşıyor
Endülüs ile olan yakın ilişkileri dolayısıyla Kuzey Fransa halklarından bilim, kültür, edebiyat alanlarında bir hayli öne geçer Katharlar. Kuzeydeki halk okuma yazma bilmiyorken, Carcassonne’da Arapça, İbranice ve Yunanca eğitim verilmektedir.
Bilimsel ve kültürel alandaki sıyrılma arttıkça, kilise ile olan sürtüşmeler de ivme kazanır.
Hal böyleyken ruhbanlar durumdan fazlasıyla rahatsız olmakta, Katharların radikalleşen düşüncelerini otoritelerini sarsacak bir tehdit olarak algılayıp çözüm aramaktadır.
Bu doğrultuda ilk olarak reenkarnasyona inanan bir toplum oldukları ve şeytanla iş birliği yaptıkları yönünde suçlamalar yöneltilir Katharlara; amaç Kuzey Fransa’daki imajlarını karalayarak, yapılması planlanan katliam ve zorunlu göçleri haklı zemine oturtmaktır.
Tarihler 1209‘u gösterdiğinde, Papa III. Innocentius tarafından Albigeois Haçlı Seferi‘nin başlatıldığı ilan edilir.
Şövalye ve piyadelerden oluşan toplam 30.000 kişilik ordu, ilk olarak Beziers şehrine saldırıya geçer. Rütbe, cinsiyet, yaş gözetmeksizin 20.000 kadar insan kılıçtan geçirilir ve tüm şehir yağmalanıp yakılır1.
Katliamlar o denli kontrolden çıkmıştır ki: Papalık Temsilcisi Amalric, Papa III. İnnocentius‘a yazdığı mektupta, “Kadın, erkek, çocuk ayrımı yapılmadan herkes öldürüldü. Tanrı hangisinin günahkar olduğunu kendi seçsin!” şeklinde bir ifade kullanma lüzumu görür2.
Canice işlenen bu eylemler, Katolik kilisesine itaat etmeyenleri korkutarak dize getirmeyi amaçlayan bir politikanın neticesidir3.
Beziers‘ı yerle bir eden Haçlı ordusunun sonraki durağı Carcassonne olur4. Toplamda 6 gün süren 72 km’lik yolculuk sonrası hedeflerine ulaşırlar (1 Ağustos 1209)5. İlk olarak surların dışındaki Bourg bögesi saldırı altına alınır. Carcassonnelular, Bourg’u savunmayı dener; ancak müdafaa açısından zor bir konumda bulunması sebebiyle merkeze çekilmek zorunda kalırlar.
Surların dışındaki bir diğer bölge olan Castellar‘da ise daha güçlü bir direniş sergiler Katharlar; Orta Çağ’ın Kan Kokan Büyüleyici Havası neşrolur dört bir yana. Cana can, göze göz bir mücadele verilmektedir ama zamanla savunma yarılmaya başlayınca, bu sefer planlı şekilde geri çekilirler.
Çok geçmeden taktik gereği kaleden alınan destekle Haçlı Ordusu’na karşı püskürtme taarruzuna geçilse de başarılı olunamaz…
Artık ellerinde sadece şehir merkezi kalmış, etraftaki tüm yerleşimler kaybedilmiştir ama pes etmeye niyetleri yoktur. Carcassonne, günlerce savunulur; taa ki Haçlı Ordusu su tedariğini sabote edene dek (7 Ağustos 1209).
Direniş imkansız hale gelince, tek çareleri hayatlarını güvence altına alabilecekleri bir anlaşma yapmak olur.
15 Ağustos 1209 tarihinde, Carcassonneluların yanlarına sadece günahlarını alarak uzaklara göç etmelerine izin verilir. O tarihten itibaren Carcassonne, yalnızca anılarında yaşar Katharların…
Yakın Tarihimizde Carcassonne
20.yy’a gelindiğinde mimar Eugène Viollet-le-Duc tarafından restore edilmiş ve merkezi bölgesi (ville) 1997 yılında Ville fortifiée historique de Carcassonne adıyla UNESCO Dünya Mirasları Listesi‘ne girmiştir.
Günümüzde, Kevin Costner’ın başrolünü üstlendiği Robin Hood filmi, Kate Mosse‘ın Labyrinth adlı kitabı ve Iron Maiden‘ın (Dance of Death) Montsegur adlı şarkısı Carcassonne ile bağlantılı eserler olarak sanat mecrasında yer almaktadır.
Bunun yanında, İnterrail yapacaklar için tren istasyonunun Carcassonne Kalesi‘ne yürüme mesafesinde olduğunu ve Orta Çağ oyunları meraklıları için Carcassonne‘un isim babalığı yaptığı bir Alman kutu oyunu bulunduğunu hatırlatmakta yarar var.
Olur da yolunuz Orta Çağ’ın Kan ve Aşk Kokan Büyüleyici Havası‘nın yaşandığı bu tatlı şehre düşerse, bizlerden selam söylemeyi ihmal etmeyin…
Kaynakça
- The Chronicle of William of Puylaurens: The Albigensian Crusade and Its Aftermath sf:128.
- Tyreli Wiliam, Deniz Ötesinde Yapılmış İşler sf:525.
- Joseph R. (1971). The Albigensian Crusades sf:63.
- W. A. Sibly and M. D. Sibly, History of the Albigensian Crusade: Peter of les Vaux-de-Cernay’s ‘Historia Albigensis’ (1998) sf:92-93.
- Joseph R. (1971). The Albigensian Crusades sf:64.
